تاریخچه بیمارستان :

در بحبوحه جنگ جهانی دوم وایام مصیبت بار بعد از آن گروهی از بازرگانان و تجار خیر و مردم دوست ، با نیت جمع آوری کمک و هدایای تجار و خیرین ارجمندو توزیع آن بین مردم شریف که با صدمات و بلایای فراوانی از بابت عوارض جنگ و به تبع آن مشکلات کشور دست به گریبان بودند، نسبت به تأسیس بنگاه خیریه بازرگانی اقدام نمودند. اعضای این خیریه که از اعضای سرشناس و معتمدین اتاق بازرگانی تهران هم بودند ازجمله آقای غلامحسین نیک پور رییس اتاق بازرگانی تهران، علاوه بر جامه عمل پوشاندن به نیات خیر خیرین، بواسطه مصرف صحیح و به جای اعانات و کمک های مردم و شفافیت و ارائه گزارش های دقیق توانستند در کوتاه مدت اعتماد عمومی را به نحو شایسته ای جلب نموده ورسالت اجتماعی بخش خصوصی را به شایستگی به ظهور برسانند. فرزند یکی از اعضای بنگاه خیریه بازرگانی، خانمی بود بنام دکترنصرت الملوک کاشانچی (1369-1293). ایشان جزء اولین پذیرفته شدگان رشته پزشکی دانشگاه تهران بودکه بعدها و در ایام جنگ جهانی دوم در آلمان و بعد در فرانسه تخصص رشته مامایی را به پایان برد. بعد از بازگشت به ایران و در اوایل دهه 20 شمسی، در یکی از املاک پدر در منطقه سبزه میدان تهران اقدام به راه اندازی کلینیک زنان و زایمان نمود و از این رهگذر به معاینه و درمان بیماران و زنان آن منطقه که از اقشار کم درآمد بودند پرداخت.  نکته اینکه کلیه خدمات را رایگان انجام می داد و هزینه دارو و درمان را هم تقبل می کرد. روحیه والا و انسانی ایشان و اهتمام جدی وبلیغ به رسیدگی به مراجعین و بیماران موجب مراجعات روزافزون و پرشمار حتی از دیگر نقاط تهران و شهرستانهای مجاور به ایشان شد، تا جایی که تا نیمه های شب کار می کرد اما باز هم مراجعه کننده داشت. اینجا بود که فکر ساختن محلی بزرگتر مثل یک بیمارستان مجهز به سبک بیمارستانهای کشورهای پیشرفته اروپایی آن زمان، به ذهنش خطور کرد. روزی از روزها که جلسه خیریه بازرگانی با حضور هیأت رئیسه اتاق بازرگانی تهران در منزل پدری ایشان برگزار می شد تصمیم به طرح موضوع با آنها گرفت. با عنایت به جو سنتی حاکم بر خانواده که اجازه نمی داد یک زن در یک جمع مردانه حضور یابد و با وجود مخالفت برادران از حضور وی در جلسه مذکور با اصرار وارد جلسه شد و با کمال صراحت و شجاعت موضوع نیاز مردم و بخصوص زنان را به یک مرکز درمانی مجهز را به تفصیل بیان کرد. اتفاقاً این پیشنهاد در همان لحظه با استقبال اعضاء و هیأت رئیسه اتاق بازرگانی تهران مواجه و از همان جا برنامه ریزی و پیگیری های گسترده درتعیین محل و کسب مجوز تأمین اعتبار ساخت یک بیمارستان مجهز شروع شد و در رأس برنامه های اتاق بازرگانی تهران قرار گرفت

آقای عبدالحسین نیکپور

بانو نصرت الملوک کاشانچی

بعد از آن رئیس وقت اتاق بازرگانی تهران، آقای عبدالحسین نیک پور، با دعوت از شهردار وقت تهران آقای مهدی مشایخی، جلسه هیأت نمایندگان اتاق تهران را در خرداد ماه 1325 تشکیل داد و در آن جلسه شهردار تهران آمادگی خود  برای در اختیار قراردادن محل نقلیه شهرداری تهران که یک سربازخانه قدیمی (سربازخانه شهاب الملکی) واقع درخیابان ری بخش 7 تهران بود را جهت ساخت بیمارستان اعلام نمود. بعد از تصویب ساخت بیمارستان در هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران موضوع با نخست وزیر وقت (آقای احمد قوام) مطرح شد. در نهایت هیأت وزیران در تاریخ 15 مرداد 1325 با تصویب مصوبه ای یازده ماده ای که طی آن کلیه مسائل اساسی مربوط به تحویل محل و چگونگی نقشه برداری و ساختمان و مخارج ساختمان پیش بینی شده بود، مجوز ساخت بیمارستان را صادر کرد. بعد از تحویل محل از شهرداری و خرید 13 ملک دیگر از 24 مالک در مجموع حدود 11 هزار مترمربع زمین در تقاطع خیابان ری و بوذرجمهری آماده شد. طراحی نقشه بیمارستان توسط آقای مهندس محسن فروغی ازمعماران بنام آن زمان و رییس دانشکده معماری دانشگاه تهران انجام شد و در نهایت بعد از 5/3 سال با صرف هزینه 32 میلیون ریالی بیمارستان بازرگانان در دهم بهمن ماه 1328 با استقرار 48 اتاق و 200 تخت افتتاح شد. بیمارستان در بدو تأسیس شامل 8 بخش بود که شامل  بخش کودکان،  بخش امراض زنان،  بخش بیماریهای چشم و گوش و حلق و بینی،  بخش رادیولوژی،  بخش آزمایشگاه،  بخش جراحی، بخش بیماریهای داخلی، بخش تهیه دست و پای مصنوعی (برای اولین بار درایران) بود.

تجهیزات بیمارستان در آن زمان حدود 18 میلیون ریال هزینه برد و 250 هزاردلار هم از آلمان تجهیزات فنی خریداری ودر بیمارستان تعبیه شد. بخش های بیمارستان تحت نظر پزشکان مجرب و پرستاران ایرانی و آلمانی تحت ریاست سرکار خانم دکترنصرت الملوک کاشانچی اداره می شد. خانم دکتر کاشانچی بعد از یکسال بنا به دعوت وزارت دادگستری دست بکار ساخت بیمارستان دادگستری در محل کاخ دادگستری شد. این بیمارستان بعدها به محل فعلی خود منتقل شد. خانم دکتر کاشانچی اولین زن پزشکی قانونی ایران بود.  هزینه ساخت بیمارستان از محل کمک های تجار و خیرین و نیز حسب مصوبه هیأت وزیران به تاریخ 1326/04/10 (به پیشنهاد اتاق بازرگانی تهران)که طی آن بانکها موظف شدند در موقع واریز حساب ارزی واردات، نیم درصد اضافه وصول نموده و به حساب جداگانه ای برای امور خیریه واریز نمایند. در تعقیب مصوبه اعلام شده بود که مصرف آن با نظر اتاق بازرگانی تهران باشد، که بخش عمده هزینه ساخت و ساز بیمارستان از همین محل تأمین شد.  یکسال بعد و در تاریخ 1329/10/28 اتاق بازرگانی تهران بیمارستان بازرگانان را وقف دائمی نمود تا به مداوای بیماران بپردازد. نمایندگان اتاق بازرگانی درپروسه وقف آقایان غلامحسین کاشف و دکتر محمود کیهان بودند. از آن پس بیمارستان بازرگانان تحت تولیت هیأتی پنج نفره از بازرگانان وتجار اداره می شود. اولین اعضای هیأت متولیان شامل آقایان عبدالحسین نیک پور، محمد رضا فاطمی، محمد رضا خرازی، احمد تهرانی و عبداله مقدم بودندوکلیه هزینه های پرسنلی و کمک به نیازمندان توسط اتاق بازرگانی تهران پرداخت میشد.

  بیمارستان بازرگانان به یمن ارائه خدمات نوین ومدرن پزشکی وبا تکیه بر تخصص کادر پزشکی وپرستاری خود و حضور اساتید بزرگی مانند پروفسور عدل(پدرجراحی نوین ایران) ازسویی و از سوی دیگر توجه وتأکید مدیریت اتاق بازرگانی تهران در نصب العین قراردادن رسالت مسئولیت اجتماعی ورسیدگی به احوال مردم با رعایت اصول و منش انسانی، توانست اقبال عمومی را بعنوان بیمارستان مشهور و خاص به خود جلب کند. حضور مراجعین از تمام اقشار از خاندان سلطنتی و وزرا و مسئولین بلندپایه وتجار و متمولین گرفته تا مردم عادی که همگی خدماتی یکسان دریافت می کردند، بیمارستان بازرگانان را به عنوان محلی برای تألیف قلوب اقشار مختلف مردم تبدیل کرد. بسیاری از مردم بواسطه اعتماد و اطمینانی که از نوع ارائه خدمات داشتند کمک های خود را به سوی بیمارستان روانه می کردند و بر اساس اسناد موجود علاوه بر ارائه خدمات رایگان به اقشارنیازمند، خیرات و مبرات خیرین محترم نیز از طریق درمانگاه بیمارستان بین نیازمندان توزیع می شد.بیمارستان بازرگانان بواسطه موقعیت جغرافیایی خود بسیاری از اتفاقات تاریخی بعد از سال 1328 را به چشم دیده و مجروحین ومصدومین این وقایع را پذیرا بوده است. وقایعی مانند کودتای 28 مرداد، 30 تیر، 15 خرداد 42، انقلاب اسلامی و …

بیمارستان بازرگانان تا سال 1357، جایگاه و شهرت خود را حفظ نمود و بی وقفه به ارائه خدمات ادامه داد. همزمان با تحولات سال 57 و پیروزی انقلاب اسلامی، بحث مدیریت بیمارستان مورد بحث و چالش جدی قرار گرفت و در نهایت طی مصوبه هیأت وزیران دولت موقت به تاریخ 25 تیرماه 1358 بیمارستان بازرگانان با کلیه وسایل و تجهیزات و با شرط تأمین حقوق پرسنل از سوی اتاق بازرگانی تهران به وزارت بهداری و بهزیستی واگذار گردید. در این مصوبه نام 6 بنگاه خیریه دیگر هم به چشم می خورد. پس از انتقال مدیریت بیمارستان به وزارت بهداری و بهزیستی، ارائه خدمات ادامه داشت و در زمان جنگ هم پذیرای مجروحین جنگ بود.

در طی این سالها از طرف اتاق بازرگانی هیات نظارت بر اداره بیمارستان تعیین شد و از بودجه اتاق بازرگانی سالیانه مبالغ زیادی به حساب وزارت بهداری واریز می شد. کم کم ستاره شهرت و افتخاربیمارستان بازرگانان روبه افول نهاد، بطوریکه در سال 1368 بیمارستان از حَیِّز انتفاع ساقط و عملاً تعطیل شد و تنها درمانگاه آن ( مشهور به درمانگاه سوختگی) فعال بود. در این زمان یکی از اعضای هیأت نظارت بنام مرحوم مهدی حریری در مورد اداره نامطلوب بیمارستان گزارش جامعی به اتاق بازرگانی ارائه داد که سبب بازپس گیری بیمارستان و واگذاری مجدد به اتاق بازرگانی گردید. از سال 68 مقدمات بازسازی بیمارستان با کمک خیرین ارجمند مانند آقای سود آور آغاز شد. هیأت متولیان در سال 1373 که شامل آقایان علینقی سید خاموشی، علاء میرمحمدصادقی، اسداله عسگراولادی، مهدی حریری و محمد نوید بودند بنا بر پیشنهاد کمیته امداد امام خمینی (ره) کار بازسازی و مدیریت بیمارستان را طی یک قرارداد عاریه به آن نهاد واگذار کردند. کار بازسازی بیمارستان تا سال 1382 طول کشید و درنهایت در تاریخ 30 تیر 1382 بدست رییس وقت مجلس، بعد از وقفه و تعطیلی 15 ساله مجدداً شروع بکار کرد. کمیته امداد در طی دوران تصدی خود نسبت به توسعه و بازسازی بیمارستان همت داشت و خدمات بیمارستان به مردم شریف ارائه می شد، تا اینکه در سال 1395 هیأت رییسه و هیأت نمایندگان دوره هشتم اتاق بازرگانی تهران در راستای پرداختن به مسئولیت اجتماعی التفات ویژه ای به بیمارستان بازرگانان معطوف داشته و بعد از بازدید هیأت رئیسه اتاق بازرگانی تهران از بیمارستان و ملاحظه وضعیت آن با نیت نوسازی و بهسازی بیمارستان، بازگشت مدیریت بیمارستان به اتاق بازرگانی تهران را در بیستمین جلسه هیأت نمایندگان دوره هشتم در تاریخ 95/08/18 مصوب کرده و در نهایت در تاریخ 1395/10/12 طی انعقاد تفاهم نامه ای مدیریت بیمارستان به اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی تهران بازگشت. از آن تاریخ اتاق بازرگانی،صنایع، معادن وکشاورزی تهران با حضور همه جانبه و سرمایه گذاری وسیع کار بازسازی و نوسازی و ساخت بخش های جدید را در دستور کار قرارداد و توانست به یاری خداوند متعال بیمارستان بازرگانان در شأن مردم شریف به یکی از بهترین بیمارستانهای منطقه تبدیل شود.

آیت اله کاشانی در بیمارستان بازرگانان-اسفند1340

در حال حاضر چهار بخش  بستری جنرال، ویژه، شیمی درمانی، گوارش، اتاق های عمل بیمارستان و کلینیک ها و پاراکلینیک ها مورد بازسازی قرار گرفته و دپارتمان قلب مجهز به دستگاه های پیشرفته، بخش نوزادان و مراقبت های ویژه نوزادان(NICU) و پزشکی هسته ای  به این بیمارستان اضافه گردیده است. این بازسازی ها و نوسازی ها به همت اتاق بازرگانی تهران و در راستای ایفای مسئولیت اجتماعی این مجموعه انجام گرفته است.

keyboard_arrow_up