تیروئید یک غده کوچک پروانه ای شکل در جلوی گردن است. عملکرد غده تیروئید تقریباً بر تمام اعضای بدن شما تأثیر می‌گذارند، حتی نحوه ضربان قلب شما. کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید نسازد. کم کاری تیروئید ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نکند اما اگر این بیماری درمان نشود با گذشت زمان می تواند منجر به مشکلات دیگری از جمله کلسترول بالا و مشکلات قلبی شود. راه اصلی برای تشخیص کم کاری تیروئید آزمایش خون به نام آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH) است.
علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- گیجی
- حساسیت غیرمعمول به سرما
- یبوست
- پوست خشک
- افزایش وزن
- صورت پف کرده
- صدای خشن
- ضعف عضلانی
- درد عضلانی
- سیکل های قاعدگی سنگین تر از حد معمول یا نامنظم در زنان
- نازک شدن موها
- کند شدن ضربان قلب
- افسردگی
- مشکلات حافظه
- پوست خشک و خشن
- کم پشت شدن مو و ابروها
کم کاری تیروئید در کودکان یا نوجوانان علائم و نشانه‌هایی شبیه بزرگسالان دارد علاوه بر این کم کاری تیروئید در این سنین ممکن است باعث اختلال در رشد، تاخیر در رشد دندان ها، رشد ذهنی ضعیف و تاخیر در بلوغ شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کم کاری تیروئید هستند؟
- زنان
- افراد بالای ۶۰ سال
- کسانی که در گذشته مشکلات تیروئید داشته اند
- – کسانی که سابقه خانوادگی مشکلات تیروئیدی دارند
- – کسانی که دیابت نوع ۱ یا آرتریت روماتوئید دارند
- کسانی که مبتلا به سندروم ترنر باشند
- زنانی که باردار هستند یا تنها ۶ ماه از زایمان آنها می گذرد
- افرادی که کمبود ید دارند
دلایل کم کاری تیروئید
شرایط یا مشکلاتی که می تواند منجر به کم کاری تیروئید شود عبارتند از:
- بیماری خودایمنی: شایع ترین علت کم کاری تیروئید یک بیماری خود ایمنی به نام بیماری هاشیموتو است. بیماری‌های خودایمنی زمانی اتفاق می‌افتند که سیستم ایمنی آنتی‌بادی‌هایی بسازد که به بافت‌های سالم حمله می‌کنند. گاهی اوقات این فرآیند غده تیروئید را درگیر می کند و بر توانایی آن در ساخت هورمون تأثیر می گذارد.
- جراحی تیروئید: جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید می تواند توانایی غده برای ساخت هورمون های تیروئید را کاهش دهد یا آن را به طور کامل متوقف کند.
- پرتو درمانی: پرتوهای مورد استفاده برای درمان سرطان های سر و گردن می تواند غده تیروئید را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به کم کاری تیروئید شود.
- تیروئیدیت: تیروئیدیت زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید ملتهب می شود. این مسئله ممکن است به دلیل عفونت باشد یا می تواند ناشی از یک اختلال خود ایمنی یا بیماری دیگری باشد که بر تیروئید تأثیر می گذارد. تیروئیدیت می تواند تیروئید را تحریک کند تا تمام هورمون تیروئید ذخیره شده خود را به یکباره آزاد کند. این باعث افزایش موقت فعالیت تیروئید می شود و وضعیتی به نام پرکاری تیروئید رخ می دهد. پس از آن، تیروئید کم کار می شود.
- دارو: تعدادی از داروها ممکن است منجر به کم کاری تیروئید شوند. از جمله این داروها برخی داروهای قلب، برخی داروهای اختلال دوقطبی مانند لیتیوم و برخی داروهای درمان سرطان است.
دلایل کمتر شایع کم کاری تیروئید:
- مشکلات موجود در بدو تولد: برخی از نوزادان با غده تیروئیدی متولد می شوند که به درستی کار نمی کند. برخی دیگر بدون غده تیروئید متولد می شوند. اغلب، نوزادانی که با کم کاری تیروئید متولد می شوند، در ابتدا علائم قابل توجهی ندارند.
- اختلال هیپوفیز: یکی از علل نسبتا نادر کم کاری تیروئید، نارسایی غده هیپوفیز در تولید کافی هورمون محرک تیروئید (TSH) است. این وضعیت معمولا به دلیل تومور غیر سرطانی غده هیپوفیز است.
- بارداری: برخی از افراد در طی یا بعد از بارداری دچار کم کاری تیروئید می شوند. اگر کم کاری تیروئید در دوران بارداری اتفاق بیفتد و درمان نشود، خطر سقط جنین و زایمان زودرس افزایش می یابد. کم کاری تیروئید همچنین می تواند به طور جدی روی جنین در حال رشد تأثیر بگذارد.
- کمبود ید: تیروئید برای ساختن هورمون های تیروئید به ماده معدنی ید نیاز دارد. ید عمدتاً در غذاهای دریایی و گیاهانی که در خاک غنی از ید رشد می کنند و نمک یددار یافت می شود.
عوارض کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید اگر درمان نشود می تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی شود، از جمله:
- گواتر:کم کاری تیروئید ممکن است باعث بزرگتر شدن غده تیروئید شود. به این حالت گواتر می گویند. گواتر بزرگ ممکن است مشکلاتی در بلع یا تنفس ایجاد کند.
- مشکلات قلبی: کم کاری تیروئید می تواند منجر به افزایش خطر بیماری قلبی و نارسایی قلبی شود.
- آسیب به اعصاب. کم کاری تیروئید اگر برای مدت طولانی ادامه داشته باشد می تواند به اعصاب آسیب برساند.
- ناباروری: سطح پایین هورمون تیروئید ممکن است در تخمک گذاری اختلال ایجاد کند که می تواند باروری را محدود کند.
- نقایص هنگام تولد: نوزادانی که از ماداران مبتلا به بیماری تیروئید درمان نشده به دنیا می آیند در معرض خطر بیشتری برای نقایص مادرزادی می باشند.
- میکسدم کما: این وضعیت نادر زمانی رخ می دهد که کم کاری تیروئید برای مدت طولانی بدون درمان باقی بماند. علائم میکسدم کما شامل عدم تحمل شدید سرما، خواب آلودگی و به دنبال آن کمبود شدید انرژی و سپس بیهوشی است.
