ویتامین B12 برای بدن بسیار مهم و ضروری است. برای مثال این ویتامین برای ایجاد DNA و گلبول های قرمز خون شما ضروری است. همچنین برای توسعه سیستم عصبی مرکزی شما (مغز و نخاع) مورد نیاز است و به سلامت مو، ناخن و پوست شما کمک می کند. بدن شما B12 نمی سازد، بنابراین باید آن را از غذاهای با منشا حیوانی مانند گوشت یا از مکمل ها دریافت کنید.
اهمیت ویتامین B12
ویتامین B12 و گلبول های قرمز
برای ساختن گلبول‌های قرمز به B12 نیاز دارید. هر روز حدود ۱ درصد از قدیمی ترین گلبول های قرمز خون شما از بین می روند و جایگزین می شوند. گلبول های قرمز جدید برای رشد و نمو به ویتامین و B12 ویتامین B9 نیاز دارند.
ویتامین B12 و بینایی
یک بیماری نادر ناشی از کمبود ویتامین B12 ، نوروپاتی بینایی است. نوروپاتی بینائی زمانی رخ می دهد که در اثر کمبود ویتامین B12عصب بینایی، عصبی که اطلاعات بصری را از چشم به مغز منتقل می کند، آسیب ببیند. این مسئله می تواند منجر به از دست دادن تدریجی بینایی شود.
ویتامین B12 و افسردگی
یکی دیگر از عوارض کمبود ویتامین B12، افسردگی و تغییرات خلق‌وخو است. ویتامین B12 نقش مهمی در تولید مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین دارد که به تنظیم حالت روحی کمک می‌کنند. کمبود این ویتامین می‌تواند به کاهش تولید این مواد شیمیایی و در نتیجه به افسردگی و اضطراب منجر شود.
ویتامین B12 و حافظه
کمبود ویتامین B12 با مشکلات شناختی (مشکلات تفکر، قضاوت و یادگیری) و مشکلات حافظه مرتبط و در ابتلا به بیماری آلزایمر و سکته مغزی نقش دارد.
ویتامین B12 و انرژی
کمبود برخی ویتامین ها از جمله B12 بر خستگی و کمبود انرژی تأثیر دارند. ویتامین B12 برای ساخت هموگلوبین ضروری است. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز وجود دارد و اکسیژن را به سلول‌ها می‌رساند. کمبود هموگلوبین باعث کاهش اکسیژن رسانی به سلول ها و در نتیجه منجر به کاهش انرژی و خستگی می شود.
ویتامین B12 و پوست
اگر دچار کمبود B12 هستید این امر ممکن است باعث شود شما در معرض هایپرپیگمانتاسیون (لکه های تیره) روی پوست و همچنین ویتیلیگو (لکه های روشن روی پوست)، زخم های دهان، اگزما و آکنه باشید.
ویتامین B12 و مو
ویتامین B12 برای تولید گلبول‌های قرمز ضروری است که وظیفه حمل اکسیژن به بافت‌های بدن را بر عهده دارند. در صورت کمبود B12، تعداد گلبول‌های قرمز کاهش می‌یابد و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به فولیکول‌های مو به میزان کافی انجام نمی‌شود. فولیکول‌هایی که دچار کمبود اکسیژن هستند، ضعیف‌تر می‌شوند و نمی‌توانند رشد و تولید موهای سالم را حفظ کنند که این مسئله به ریزش مو منجر میشود.
ویتامین B12 و ناخن
اگر مقدار B12 در بدن شما بسیار کم است، ناخن های شما ممکن است خاکستری یا آبی شوند.
برخی عوامل مرتبط با کمبود B12
ویتامین B12 وکم خونی پرنیشیوز
کم خونی پرنیشیوز یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن شما نمی تواند پروتئینی(این پروتئین فاکتور ذاتی نامیده میشود) که برای جذب B12 لازم است، بسازد. بنابراین حتی اگر مقدار زیادی گوشت می خورید یا مکمل های ویتامین مصرف می کنید، B12 بر اثر این بیماری جذب بدن شما نمی شود. کم خونی پرنیشیوز شایع ترین علت کمبود B12 است.
سوء جذب روده ای
شرایطی که روده کوچک شما را تحت تاثیر قرار می دهد مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک، همچنین رشد باکتری یا انگل می تواند منجر به کمبود ویتامین B12 شود. همچنین ممکن است داشتن یک بیماری خودایمنی به نام گاستریت آتروفیک که در آن پوشش معده شما نازک میشود هم منجر به کمبود B12 شود. این بدان معناست که بدن شما اسید هیدروکلریک و فاکتور ذاتی کافی را در معده شما تولید نمی کند که هر دو برای جذب B12 لازم هستند.
ویتامین B12 و سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی بدن شما با بیماری ها و عفونت ها مبارزه می کند. هنگامی که شما یک بیماری خودایمنی دارید، سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به سلول های سالم می کند. اختلالات سیستم ایمنی، مانند بیماری گریوز یا لوپوس، با کمبود ویتامین B12 مرتبط است. این ممکن است به این دلیل باشد که افرادی که بیماری خود ایمنی دارند، احتمال دارد که به کم خونی پرونیشیوز یا گاستریت آتروفیک مبتلا شوند که از جذب B12 جلوگیری می کند.
تداخلات دارویی
مصرف برخی داروها می تواند در جذب ویتامین B12 اختلال ایجاد کند. این موارد عبارتند از:
اسموپرازول، لانزوپرازول، امپرازول، پانتوپرازول، رابپرازول ، فاموتیدین ، متفورمین،کلشی سین و برخی از داروهای شیمی درمانی به ویژه متوترکسات.
ویتامین B12 و رژیم گیاهخواری
اگر از یک رژیم غذایی وگان پیروی می کنید (یعنی هیچ محصول حیوانی از جمله گوشت، شیر، پنیر و تخم مرغ نمی خورید) یا گیاهخوار هستید که به اندازه کافی تخم مرغ یا محصولات لبنی نمی خورید، ممکن است کمبود ویتامین B12 پیدا کنید.
دلایل دیگر کمبود ویتامین B12
با افزایش سن، جذب این ویتامین سخت تر می شود. بسیاری از افراد بالای ۵۰ سال به اندازه کافی اسید هیدروکلریک در معده خود برای جذب B12 از غذاها تولید نمی کنند.
اگر جراحی کاهش وزن یا عمل دیگری انجام داده اید که بخشی از معده شما را برداشته است، ممکن است دیگر اسید هیدروکلریک و فاکتور ذاتی کافی برای جذب ویتامین B12 تولید نکنید.
غذاهای حاوی ویتامین B12
شما می توانید ویتامین B12 را از غذاهای حیوانی که به طور طبیعی آن را دارند یا از غذاهایی که با آن غنی شده اند دریافت کنید. این موارد عبارتند از:
گوشت قرمز، ماهی، مرغ، شیر، تخم مرغ، غلات صبحانه غنی شده، نان های غنی شده، شیرهای گیاهی غنی شده
علائم کمبود ویتامین B12
ضعف وخستگی
سبکی سر
تپش قلب
تنگی نفس
پوست رنگ پریده
زبان دردناک و ملتهب
یبوست یا اسهال
ناخن های آبی یا خاکستری
از دست دادن اشتها
بی حسی یا گزگز
ضعف عضلانی
مشکلات راه رفتن یا صحبت کردن
از دست دادن بینایی
مشکل در به خاطر سپردن چیزها
افسردگی
نوسانات خلقی
تحریک پذیری
