بیمارستان هوشمند چیست و از چه تکنولوژی‌هایی بهره می‌برد؟
نوآوری‌های دیجیتال و سیستم‌های مبتنی بر این فناوری، ابعاد مختلف زندگی ما را تحت تأثیر خود قرار داده است. این تأثیر به حدی زیاد است که امروزه کمتر حوزه‌ای را می‌توان یافت که از نفوذ سیستم‌های دیجیتال و نوآوری‌های آن بی‌بهره مانده باشد. یکی از حوزه‌هایی که تحت تأثیر فناوری‌های دیجیتالی شاهد پیشرفت چشمگیری بوده، حوزه سلامت و درمان است. استفاده از سیستم‌های مبتنی بر فناوری‌های دیجیتال و سیستم‌هایی که به عنوان ابزارهای هوشمند شناخته می‌شوند، نقش مؤثری در بهبود فرآیند تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف داشته‌اند. بنابراین شاید با توجه به این که کادر درمانی و بیماران برای استقبال از فناوری‌ها، آمادگی لازم را پیدا کرده‌اند، دیگر وقت آن رسیده باشد که بیمارستان‌ها هم به سیستم‌های دیجیتال مجهز شوند. حضور فناوری‌های دیجیتال در بیمارستانهای هوشمند آینده بدون تردید نویدبخش ورود به عصری جدید در حوزۀ درمان و پزشکی است.
سامانه‌های هوشمند مدیریت تأسیسات بیمارستان:
پیاده‌سازی
با توجه به مساحت، محل و نوع بیمارستان می‌توان کنترل هوشمند بیمارستان را در سطوح مختلف، مدیریت کرد. امکانات و سیستم‌هایی که در بیمارستانهای هوشمند پیاده می‌شوند، بسیار متنوع‌اند. پیاده‌سازی هرنوع از سیستم‌های کنترل هوشمند بیمارستانی، بستگی به طراح و خواسته تیم کارفرما دارد. از طرف دیگر با توجه به نیاز هر کارفرما که مسایل امنیتی، انرژی، محیط زیست،و… برایش مهم‌تر باشد، روش کار متفاوت خواهد بود اما از مهم‌ترین، پربازده‌ترین و محبوب‌ترین سیستم‌های هوشمندسازی پیاده‌شده بر روی بیمارستان‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
الف) کنترل و تنظیم روشنایی:
- روشن و خاموش کردن چراغ‌ها؛
- کنترل میزان روشنایی چراغ‌ها(کاهش یا افزایش نور هر لامپ): با توجه به هزینه‌های زیاد پیاده‌سازی این سیستم، فقط می‌توان در برخی از فضاهای خاص مانند بخش‌های مراقبت‌های ویژه از این سیستم استفاده کرد؛
- کنترل مرکزی برای سیستم روشنایی؛
- کنترل زمانی به منظور زمان‌بندی روشن بودن چراغ‌ها؛
- تشخیص میزان و شدت روشنایی به کمک حسگرها؛
- روشنایی اضطراری که روشن کردن تمامی‌چراغ‌ها در وقت اضطراری نظیر زلزله و … را شامل میشود.
ب) کاهش مصرف انرژی:
میزان مصرف انرژی در نیم قرن گذشته به طور سرسام‌آوری افزایش یافته است. به همین علت کشورهای مصرف‌کننده‌ی انرژی، برای صرفه‌جویی و استفاده بهینه از انرژی‌های موجود و همچنین جایگزینی انرژی‌های جدید، گام برداشته‌اند. در این راستا، مسئله مهم دیگر در بیمارستانهای هوشمند، دستیابی به حداکثر آرامش، رفاه، و امنیت بیماران با صرف حداقل هزینه است. با توجه به موارد ذکرشده استفاده از سامانه‌های هوشمند مدیریت تأسیسات در بیمارستان از طرفی منجر به کاهش انرژی مصرفی بیمارستانهای هوشمند شده و از طرف دیگر منجر به افزایش رفاه، آسایش و آرامش بیماران در مدت زمان اقامت در بیمارستان میشود.
د) سیستم‌های کنترل تردد ( ACCESS CONTROL)
و) سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق(FIRE ALARM)
ک) سیستم‌های پیجینگ مرکزی و یا محلی (PAGING)
ل) سیستم‌های کمک ناوبری فرود هلیکوپتر بر روی بام بیمارستان (NDB)
م) سامانه داروخانه رباتیک هوشمند؛
ن) سامانه مدیریت پارکینگ بیمارستان.
سامانه‌های هوشمند اطلاع‌رسانی بیمارستان
سامانه‌های هوشمند اطلاع‌رسانی بیمارستان شامل ارائۀ هرگونه اطلاعات مربوط به مشخصات و وضعیت بیمار، کنترل حضور پزشکان و پرستاران و… است. به کمک این سیستم، کنترل تمامی‌مراحل درمانی و زمان بندی‌ها با استفاده از سیستم هوشمند و بسیار کارآمد صورت می‌گیرد. از مزایای استفاده از سامانه‌های هوشمند اطلاع‌رسانی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- کنترل وضعیت و حالت تخت، چراغ‌ها و روشنایی، تهویه و سیستم‌های حرارتی و برودتی، پرده و غیره؛
- ارائه نکات لازم و دستورالعمل‌های پزشکی و نیز مراقبت‌های پرستاری؛
- ارتباط با بخش‌های مختلف بیمارستان در ساعتی خاص برای رسیدگی به وضع بیمار و تجویز دارو؛
- ارائه اطلاعات عمومی‌لازم همراه با توصیه‌های پزشکی؛
- صرفه جویی کاملا مشهود در وقت و مصرف انرژی و سرعت و دقت بخشیدن به امور بیمارستان؛
- اعلام درخواست‌های بیمار در سریع‌ترین زمان ممکن؛
- پیج کردن پرستار.
سامانه‌های تشخیص، بررسی و معالجه در بیمارستان هوشمند
تشخیص بیماری، عکسبرداری، انجام آزمایشات تشخیصی و حتی انجام عمل جراحی نیز منوط به استفاده از تجهیزات رایانه‌ای است. کلیه اطلاعات پزشکی و نتایج بررسی‌های پزشکی به تبلت اختصاصی پزشک معالج بیمار ارسال میشود. همچنین با استفاده از سیستم‌های رایانه‌ای، کمک تصمیم گیری مشاوره‌های لازم به پزشک معالج در زمینه تشخیص نوع بیماری و نحوه درمان آن داده میشود.
استفاده از تبلت‌ها و گوشی‌های تلفن هوشمند، حضور مجازی پزشکان در بخش‌های مختلف بیمارستان را در هر ساعتی از شبانه‌روز امکان‌پذیر می‌سازد و پزشک می‌تواند از طریق بارکدهایی که روی داروها نصب میشود، داروهای مورد نظرش را برای بیمار تجویز کند. و به طور خلاصه تمام اموری که مسئولیت انجام آن را به عهده دارد، تحت کنترل قرار دهد. همه اتاق‌های بیمارستان مجهز به پایانه‌های ارتباطی رایانه‌ای می‌شوند که از طریق سیستم‌های پردازش ابری باهم در ارتباط هستند. بنابراین تمامی‌اطلاعات از تشخیص بیماری تا توصیه‌های پزشک به ایستگاه پرستار و تجویز دارو به صورت الکترونیکی ثبت خواهد شد.
RFID در بیمارستان:
مطالعات بسیاری در زمینه استفاده بالقوه از فناوری RFID درمحیط بیمارستان انجام شده است. تحقیقات اغلب به کارایی که این سیستم می‌تواند در تجهیزات و ردیابی بیمار در منطقه به دست آورد اشاره می‌کند.